Omawiane zagadnienie reguluje ustawa z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U. 2009 nr 97 poz. 800). Zgodnie z tą ustawą, prawo do świadczenia na warunkach i w wysokości określonych w ustawie przysługuje nauczycielom zatrudnionym w:
a) publicznych i niepublicznych przedszkolach,
b) szkołach publicznych i niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych,
c) publicznych i niepublicznych placówkach kształcenia ustawicznego i placówkach, o których mowa w art. 2 pkt 7 i 8 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, tj.:
młodzieżowe ośrodki wychowawcze, młodzieżowe ośrodki socjoterapii, specjalne ośrodki szkolno-wychowawcze oraz specjalne ośrodki wychowawcze dla dzieci i młodzieży wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki, metod pracy i wychowania, a także ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze umożliwiające dzieciom i młodzieży, o których mowa w art. 36 ust. 17, a także dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną z niepełnosprawności jest niepełnosprawność intelektualna, realizację odpowiednio obowiązku, o którym mowa w art. 31 ust. 4, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki;
placówki zapewniające opiekę i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania.
Obecnie projektuje się nową ustawę o nieletnich z dnia 8 marca 2019r. Projekt ustawy znajduje się na etapie uzgodnień i założenia są takie, aby ustawa weszła w życie po upływie 9 miesięcy od dnia ogłoszenia. Ustawa ta z czasem ma zastąpić ustawę o postepowaniu w sprawach nieletnich.
Obowiązująca obecnie ustawa z dni 26.10.1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich stanowi, że „Przewidziane w ustawie działania podejmuje się w wypadkach, gdy nieletni wykazuje przejawy demoralizacji lub dopuści się czynu karalnego” (art. 2 ustawy). Ustawa wyróżnia trzy kategorie osób nieletnich:
1) zapobiegania i zwalczania demoralizacji – w stosunku do osób, które nie ukończyły lat 18;
2) postępowania w sprawach o czyny karalne – w stosunku do osób, które dopuściły się takiego czynu po ukończeniu lat 13, ale nie ukończyły lat 17;
3) wykonywania środków wychowawczych lub poprawczych – w stosunku do osób, względem których środki te zostały orzeczone, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez te osoby lat 21.
Projektowana ustawa przewiduje określenie dolnego progu wiekowego dla dzieci, która ukończyły 10 rok życia.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 KN: „Szkołą kieruje dyrektor, który jest jej przedstawicielem na zewnątrz, przełożonym służbowym wszystkich pracowników szkoły, przewodniczącym rady pedagogicznej. Dyrektor sprawuje opiekę nad dziećmi i młodzieżą uczącą się w szkole”. Za swe uchybienia i błędy dyrektor szkoły może zostać odwołany ze stanowiska przed zakończeniem okresu, na który został powołany.
Dyrektor szkoły powoływany jest na okres 5 lat, w drodze konkursu. W uzasadnionym przypadkach dyrektor może zostać powołany na okres krótszy, nie krótszy jednak niż jeden rok szkolny. Jeżeli żaden kandydat nie zostanie zgłoszony lub też konkurs nie wyłoni odpowiedniej osoby, to stanowisko dyrektora szkoły powierza się kandydatowi ustalonemu w porozumieniu z organem sprawującym nadzór pedagogiczny, po zasięgnięciu opinii rady szkoły lub placówki i rady pedagogicznej. Kadencja dyrektora może zostać skrócona w wyniku złożenia przez niego rezygnacji, za 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia, albo w uzasadnionych przypadkach z inicjatywy organu prowadzącego lub organu nadzorującego szkołę.